Hava Aracı ve Parçası Sertifikasyonu
Ülkemizde tasarımı ve üretimi gerçekleştirilecek, hava aracı, motor, pervane, parça ve cihazların sertifikasyon faaliyetleri Hava Aracı ve Parçası Sertifikasyon Koordinatörlüğü tarafından gerçekleştirilmektedir.
Bu kapsamda, tasarım organizasyonu ve üretim organizasyonu onayları, tip/ilave tip sertifikası yayımlanması, parça/cihaz onayları verilmesi ve ülkemiz siciline kayıt edilecek, yabancı ülkelerde tasarlanıp üretilen hava araçları ile bunlar üzerindeki motor, pervane ve parçaların tip sertifikalarının kabul işlemlerinin yapılması ile Amatör Yapım Hava Araçlarının imalat süreçlerinin izlenerek sertifikasyon faaliyetlerinin yapılması, koordinatörlük görevleri arasında yer almaktadır.
Ülkemizde tasarlanıp üretilen hava aracı ve parçalarının uluslararası standartlara uygunluğu bu konudaki yayınlanmış ulusal ve uluslararası mevzuatlar kullanılarak yerine getirilmektedir.
Hava Aracı ve Parçası Sertifikasyon Koordinatörlüğü, bu görevleri yerine getirirken tip sertifikasyon panel toplantıları, test-muayene işlemleri, organizasyon denetlemeleri, ikili havacılık emniyeti anlaşmaları için görüşmeler, vb. faaliyetleri gerçekleştirmektedir.
| Hava Aracı ve Parçası Sertifikasyon Koordinatörlüğü | |
| Yetkili | Fatih TURAN |
| Adres | Gazi Mustafa Kemal Bulvarı No:128/A 06570 Maltepe / ANKARA |
| Faks | (312) 212 46 84 |
| e-posta | fatih.turan@shgm.gov.tr |
Tip Sertifikaları (TC) ve Tip Sertifikası Veri Sayfaları (TCDS)
- TR.A.001_TC_TT32(HURKUS)
- TR.A.001_TCDS_REV1_TT32(HURKUS)
- TR.A.001 TCDS REV2_TT32(HURKUS)
- TR.A.001_TCDSN_REV0_TT32(HURKUS)
- TR.BA.001_TC_PASHA_SERIES
- TR.BA.001_TCDS_REV3_PASHA_SERIES
- TR.BA.001_TCDS_REV4_PASHA_SERIES
- TR.BA.002_TC_PASHA_SPECIAL_SERIES
- TR.BA.002_TCDS_REV0_PASHA_SPECIAL_SERIES
- TR.BA.003_TC_SHEPHERD BALLOONS_SB-A Series
- TR.BA.003_TCDS_REV0_SHEPHERD BALLOONS_SB-A Series
Özel Uçuş İzni Belgesi İşlemleri (Permit to Fly Process)
Uygulanabilir uçuşa elverişlilik gereksinimlerini karşılamayan veya karşıladığı gösterilmemiş olan ama belirli koşullar altında emniyetli uçuş yapma kabiliyeti olan hava aracının uçuşu için düzenlenecek Özel Uçuş İzni Belgesinin verilme esaslarına ilişkin usul ve esaslar Hava Aracı ve İlgili Ürün, Parça ve Cihazın Uçuşa Elverişlilik ve Çevresel Sertifikasyon Talimatı SHT-21 ile belirlenmiştir.
Yukarıda da belirtildiği üzere uçuşa elverişlilik gereksinimlerini karşılamayan veya karşıladığı gösterilmemiş olan ama belirli koşullar altında emniyetli uçuş yapma kabiliyeti olan hava araçları için SHT-21 21.A.701 (a) maddesinde belirtilen amaçlara yönelik olarak özel uçuş izni düzenlenmesi mümkündür.
Başvuru dosyası içeriği;
- Başvuru Yazısı (yapılacak uçuşun amacını, tarih ve güzergâhı belirtir)
- Başvuru Ücreti e-Banka Tahsilat Makbuzu
- SHGM Form 37 – Özel Uçuş İzni Uçuş Koşulları Onayı Başvuru Formu
- SHGM Form 18B - Uçuş Koşulları Onayı Önerisi
- SHGM Form 21 – Özel Uçuş İzni Belgesi Başvuru Formu
- Uçuş Ekibi Bilgileri (Pilot Lisansı ve Sağlık Sertifikası)
- Uçuşta pilotlara eşlik etmesinin gerekli olduğu beyan edilen teknik personelin uçuşun özel koşullar altında yapılacağını bildiğine dair yazılı beyanı ve uçuşta olma gerekçesi
- Üçüncü Şahıs ve pilot dışındaki uçuşta yer alacak personeli kapsayan Mali Mesuliyet Sigortası (amaca yönelik ve geçerli)
- Hava aracı ithal ediliyorsa; emniyetli uçuş kabiliyetini gösterir belge (İhraç Uçuşa Elverişlilik Sertifikası, üretici uygunluk beyanı veya yazısı) ve hava aracı ithal teknik uygunluk yazısı
- Hava aracı uçuşa elverişlilik durumuna ve özel uçuş izni yayımlanmasının uygunluğuna ilişkin bakım kuruluşu ya da uygunsa teknisyenin beyanı
- Talep edildiğinde, uçuşa elverişlilik durumunu gösterir belgeler (bakım çıkış sertifikası, AD ve bakım programına uygunluk durumu, arıza ya da yaşanan olay sonrası söz konusu durumun giderilmesine ilişkin gerçekleştirilen faaliyetler)
Ürün Tip Sertifikasyonu (Product Type Certification)
- AMC-20: Ürün, Parça ve Cihaz için Uçuşa Elverişlilik Genel Uygulanabilir Uyum Gösterimleri
- CS-22: Planör ve Motorlu Planörler
- CS-23: Normal, Akrobasi, Genel Maksat, Komuter Uçaklar
- CS-25: Büyük Uçaklar
- CS-26: Operasyonlar için İlave Uçuşa Elverişlilik Gereksinimleri
- CS-27: Döner Kanatlı Küçük Hava Araçları
- CS-29: Döner Kanatlı Büyük Hava Araçları
- CS-31GB: Gaz Balonları
- CS-31HB: Sıcak Hava Balonları
- CS-31TGB: İple Bağlı Gaz Balonları
- CS-34: Motor Emisyonu ve Yakıt Boşaltma
- CS-36: Hava Aracı Gürültü
- CS-APU: Yardımcı Güç Üniteleri13- CS-E: Motorlar
- CS-ETSO: Avrupa Teknik Standart Usul Yetkilendirmesi
- CS-LSA: Hafif Sportif Uçaklar
- CS-P: Pervaneler
- CS-VLA: Çok Hafif Uçaklar
- CS-VLR: Çok Hafif Döner Kanatlı Hava Araçları
- CS-MMEL: Master Asgari Teçhizat Listesi
- CS-GEN-MMEL: Master Asgari Teçhizat Listesi (Genel)
- CS-SIMD: Simülatör Verisi
- CS-CCD: Kabin Ekibi Verisi
- CS-FCD: Uçuş Ekibi Verisi
- TR-UL: Ultra Hafif Uçaklar
- CS-STAN: Standart Değişiklikler ve Standart Tamirler
- CS-AWO: Tüm Hava Koşulları Operasyonları
Bu gerekliliklerin güncel hallerine aşağıdaki adresten ulaşılabilir;
https://www.easa.europa.eu/document-library/certification-specifications
- Kuruluş hakkında genel bilgi
- Organizasyon Yapısı ve Personel
- Ürüne ait teknik bilgiler
- Proje için öngörülen takvim
Başvuru dosyası içeriği;
* Başvuru Yazısı
* Başvuru Ücreti e-Banka Tahsilat Makbuzu
* SHGM Form 30 - Tip Sertifikası Başvuru Formu
* SHGM Form 83a - Tasarım Organizasyonu Onayı veya SHGM Form 80 - Tasarım Organizasyonu Başvuru Formu
* Taslak TOO El Kitabı
* Önerilen Sertifikasyon Temeli
* Önerilen Sertifikasyon Programı
* Hava aracı için başvuru yapılıyorsa;
- Hava aracının başlangıç temel verileri ve özellikleri
- Hava aracının 3 yönden görünümlü teknik resimleri
- Hava aracının kullanım karakteristikleri ve sınırlamaları
* Motor veya pervane için başvuru yapılıyorsa;
- Motorun veya pervanenin genel yerleşim çizimi
- Motorun veya pervanenin tasarım özelliklerinin açıklaması
- Motorun veya pervanenin kullanım karakteristikleri ve sınırlamaları
* Tasarım, uyum doğrulama ve bağımsız kontrol ekibinin listesi (Panel Bazlı)
* CVE ve AS (varsa) özgeçmişleriParça ve Teçhizat Sertifikasyonu (Parts and Appliances)
Ürünlerin (hava aracı, motor ve pervane) üzerine takılacak parça ve cihazların ilgili standart ve/veya şartnameleri sağladığının doğrulanması işlemine parça ve cihaz sertifikasyonu denilmektedir.
Tip sertifikalı ürüne takılacak parça ve cihazın uyum gösterimi;
(a) Parça ve cihazın takılacağı ürünün SHT-21 Altbölüm B, D ve E’de tanımlanan tip sertifikasyon prosedürlerine göre veya
(b) Uygulanabilir olduğunda, SHT-21 Altbölüm O’nun TR-TSO yetkilendirme prosedürleri çerçevesinde veya
(c) Standart parçalar için, resmi olarak kabul gören standartlara uygun olarak yapılmalıdır.
Resmi olarak kabul edilen standartlar, ulusal (TSE) ya da uluslararası kuruluşlar (SHGM tarafından uygun kabul edilen ISO, EN, ASTM, SAE, vb.) tarafından yayımlanmış standartlardır.
Yukarıda verilen maddeler kapsamında yapılacak uyum gösterimi için aşağıda verilen yöntemler izlenmelidir;
(a) Maddesi kapsamında tasarlanacak parça/cihaz için Tip Sertifikasyon sürecine bakınız.
(b) Maddesi kapsamında parça ve cihaz tasarımı yapmak isteyen organizasyonların öncelikle Genel Müdürlüğümüze gelerek projeleri ile ilgili detayları sunum yapmaları ve ardından aşağıdaki formları doldurarak üst yazıyla Genel Müdürlüğümüze başvuru yapmaları gerekmektedir. İlgili parça/cihazın sertifikasyon şartnamelerine ve varsa uluslararası standartların referanslarına CS-ETSO dokümanından ulaşılabilir.
Not: TR-TSO onayının alınabilmesi için organizasyonun tasarım kabiliyetinin gösteriminin (A-TOO veya APU için TOO) ve üretim organizasyonu onayının (ÜOO) bulunması şarttır.
Başvuru dosyası içeriği;
ü Başvuru Yazısı
ü Başvuru Ücreti e-Banka Tahsilat Makbuzu
ü SHGM Form 34 – TR-TSO Yetkilendirmesi Başvuru Formu
ü SHGM Form 35 – TR-TSO Yetkilendirmesi Uyum Beyanı
ü Sertifikasyon Programı Taslağı
ü SHGM Form 139 – Tasarım ve Performans Beyanı (TPB) Taslağı
ü SHGM Form 81 – Alternatif Tasarım Organizasyonu Başvuru (ATOO) Formu
ü SHGM Form 80 – Tasarım Organizasyonu Başvuru Formu (APU için başvuru durumunda)
ü SHGM Form 50 – Üretim Organizasyonu Başvuru Formu
ü Parça/Cihaz ile ilgili teknik bilgiler
ü Uygulanabilir TR-TSO'da istenen gerekli teknik verilerin, standartların bir kopyası
ü ATOO Prosedürleri ya da TOO El Kitabı ve ÜOO El Kitabı Taslağı
ü İrtibat kişisi iletişim bilgileri
ü ATOO/TOO ve ÜOO ilişkisi ile ilgili bilgiler
Maddesi kapsamında standart parça üreticilerinin Genel Müdürlüğümüzden bir onay almasına gerek yoktur. Ancak, söz konusu parçaların uygun olduğunun ilgili ulusal (TSE) veya uluslararası kuruluşlarca (ISO, EN, vb.) yayımlanan standartlara uygunluğu test edilerek doğrulanması ve bu durumun belgelenmesi gerekmektedir.
Tasarım Organizasyonu Onayı (Design Organisation Approval)
- SHT-21 21.A.14 (a), 21.A.112B (a), 21.A.432B (a) ve 21.A.602B (b) kapsamında, Tasarım Organizasyonu Onayı (TOO)
- SHT-21 21.A.14 (b,c), 21.A.112B (b,c), 21.A.432B (b,c) ve 21.A.602B (a) kapsamında, Tasarım Organizasyon Onayına Alternatif Prosedür Onayı (ATOO)
TOO veya ATOO almak isteyenlerin öncelikle Genel Müdürlüğümüze gelerek projeleri ile ilgili detayları sunum yapmaları ve ardından aşağıdaki formları doldurarak üst yazıyla Genel Müdürlüğümüze başvuru yapmaları gerekmektedir.
Başvuru dosyası içeriği;
- Başvuru Yazısı
- SHGM Form 80 - Tasarım Organizasyonu Onayı Başvurusu veya SHGM Form 81 - Alternatif Tasarım
Organizasyonu Başvuru Formu (ATOO)
- SHGM Form 82 - Tasarım Organizasyonu Değişiklik Başvurusu (uygun durumda)
- SHGM Form 216 – SHT/Part-21 Kontrol Listesi (Kuruluş tarafından doldurulmuş)
- SHGM Form 218 - DOH Kontrol Listesi (Kuruluş tarafından doldurulmuş)
- Tasarım Organizasyonu Elkitabı (DOH) Taslağı (SHGM Form 151 kullanılabilir)
- İrtibat kişisi iletişim bilgileri
- Yönetici Personel Form-4 belgeleri
- CVE Aday Listesi ve Bilgileri (Gerekli durumlarda)
Tasarım Organizasyonları
Değişiklik ve Tamirler (Changes to TCs, STCs and Repairs)
Tip sertifikası almış bir ürüne yapılan değişiklik veya tamirlerin Genel Müdürlükçe veya Genel Müdürlüğün imtiyaz verdiği tasarım organizasyonlarınca (TOO veya A-TOO) onaylanması şarttır.
Büyük değişiklikler için;
- Tip Sertifikası sahibi tarafından gerçekleştiriliyorsa SHT-21 Altbölüm D,
- Tip Sertifikası sahibi olmayan bir organizasyon tarafından gerçekleştiriliyorsa SHT-21 Altbölüm E kapsamında işlem yapılır.
Küçük değişiklikler için herhangi bir özel veya tüzel kişi, Altbölüm D kapsamında başvuru yapabilir.
Tamirler için ise SHT-21 Altbölüm M kapsamında işlem yapılır.
Başvuru dosyası içeriği(Başvuruda bulunulacak konu başlığına göre aşağıdaki uygun Formlar kullanılır);
- Başvuru Yazısı
- SHGM Form 30 – Tip Sertifikası Başvuru Formu (Değişiklik Hanesi tıklanacak)
- SHGM Form 33 - STC Başvuru Formu
- SHGM Form 31 - Büyük Tamir veya Değişiklik Tasarımı Başvuru Formu
- SHGM Form 32 - Küçük Değişiklik veya Tamir Başvurusu
- SHGM Form 81 - Alternatif Tasarım Kuruluşu Organizasyon Başvuru Formu (ADOA)
- SHGM Form 82 - Tasarım Kuruluşunda Organizasyonunda Önemli Değişiklik Başvuru Formu
- Değişiklik/Tamir ile ilgili teknik bilgiler
- İrtibat kişisi iletişim bilgileri
- Başvuru ücreti
Şablon dosya örnekleri;
- SHGM Form 152 - ATOO STC Elkitabı Örneği
- SHGM Form 154 - ATOO Değişiklik-Tamir Başvuru Dosyası Örneği
Üretim Organizasyonu Onayı (Production Organisation Approval)
Hava aracında kullanılacak ürün, parça ve cihaz üretimi için organizasyonun kabiliyetini göstermesi gerekmektedir. Bu kapsamda kabiliyet gösterimi iki şekilde olmaktadır:
- SHT-21 Altbölüm F kapsamında, üretim organizasyonu onayı (ÜOO) olmadan üretim (Genel Müdürlükle anlaşma yapılmalıdır)
- SHT-21 Altbölüm G kapsamında, Üretim Organizasyon Onayı (ÜOO)
ÜOO ile veya ÜOO olmadan üretim yapabilmek için;
(a) Ürün, parça veya cihazın tasarımına ait onay sahibi veya onay için başvuru yapmış olmalı veya
(b) Tasarım onayı başvuru veya belge sahibi ile uygun bir düzenleme yaparak, üretim ve tasarım arasında yeterli düzeyde koordinasyonu güvence altına almış olması gerekir
Üretim yapmak isteyen kuruluşların uygun ve yeterli bir kalite sistemi kurduğunu ve bu kalite sistemini sürdürebileceğini Genel Müdürlüğe göstermeleri gerekmektedir. Kuruluşların AS9100 vb bir yetkiye sahip olmaları önerilmektedir.
- ÜOO ile veya ÜOO olmadan üretim yapmak isteyen organizasyonların öncelikle Genel Müdürlüğümüze gelerek projeleri ile ilgili detayları sunum yapmaları ve ardından aşağıdaki formların yer aldığı başvuru dosyası ve üst yazı ile Genel Müdürlüğümüze başvuru yapmaları gerekmektedir.
Başvuru dosyası içeriği;
- Başvuru Yazısı
- SHGM Form 50 - Üretim Organizasyonu Onayı Başvurusu veya SHGM Form 60 - Altbölüm F Anlaşma Başvurusu
- SHGM Form 51 - Üretim Organizasyonu Onayı Değişiklik Başvuru (uygun durumda)
- SHGM Form 212 - ÜOO Uygunluk Kontrol Listesi
- SHGM Form 213 - ÜOO Kontrol Listesi
- SHGM Form 214 - POE Kontrol Listesi
- İrtibat kişisi iletişim bilgileri
- Üretim organizasyonu El Kitabı (POE)
- Yönetici Personel Form-4 belgeleri (uygun durumda)
Üretim yetkisi alan organizasyonlar yetki imtiyazları kapsamında;
(a) SHT-21 çerçevesinde üretim faaliyetlerini gerçekleştirebilir.
(b) Bütün hava aracı söz konusu olduğunda ve 21.A.174 maddesi çerçevesinde Uygunluk Beyanı (SHGM Form 52) sunulması durumunda, ilave bir gösterimde bulunmaksızın hava aracı uçuşa elverişlilik sertifikası ve gürültü sertifikası alabilir.
(c) Diğer ürün, parça veya cihaz söz konusu olduğunda ilave bir gösterimde bulunmaksızın Onaylı Çıkış Sertifikaları (SHGM Form 1) yayımlayabilir.
(d) Kendi ürettiği yeni bir uçağın bakımını yapabilir ve bu bakım ile ilgili olarak bakım çıkış sertifikası (SHGM Form 53) yayımlayabilir.
(e) 21.A.710 maddesi (b) bendinde belirtilen uçuş koşulları onayı (SHGM Form 18a) dâhil 21.A.711 maddesi (c) bendine uygun olarak, kendi ürettiği hava aracı için özel uçuş izni (SHGM Form 20a) yayımlayabilir
Örnek dokümanlar;
- SHGM Form 1 - Onaylı Çıkış Sertifikası
-SHGM Form 55a- Üretim Organizasyonu Onayı
-SHGM Form 65- Mutabakat Mektubu (Altbölüm F)- SHGM Form 136 - ÜOO Örnek Ürün İncelemesi Formu
- SHGM Form 137 - Arrangement Sample Form (Subpart F)
- SHGM Form 138 - Arrangement Sample Form (Subpart G)
Üretim Organizasyonları
Uçuşa Elverişlilik Sertifikaları (Airworthiness Certificates)
Gürültü Sertifikaları (Noise Certificates)
CHAPTER2
Subsonic jet aeroplanes —Application for Type Certificate submitted before 6 October 1977.
CHAPTER 3
1. Subsonic jet aeroplanes — Application for Type Certificate submitted on or after 6 October 1977 and before 1 January 2006
2. Propeller-driven aeroplanes over 8 618 kg— Application for Type Certificate submitted
on or after 1 January 1985 and before 1 January 2006
CHAPTER 4
1. Subsonic jet aeroplanes — Application for Type Certificate submitted on or after 1 January 2006
2. Propeller-driven aeroplanes over 8 618 kg — Application for Type Certificate submitted
on or after 1 January 2006
CHAPTER 5
Propeller-driven aeroplanes over 8 618 kg — Application for Type Certificate submitted
before 1 January 1985
CHAPTER 6
Propeller-driven aeroplanes not exceeding 8 618 kg — Application for Type Certificate
submitted before 17 November 1988
CHAPTER 7
Propeller-driven STOL aeroplanes
CHAPTER 8
Helicopters
CHAPTER 9
Installed auxiliary power units (APU) and associated aircraft systems during ground operations
CHAPTER 10
Propeller-driven aeroplanes not exceeding 8 618 kg — Application for Type Certificate
or certification of Derived Version submitted on or after 17 November 1988
CHAPTER 11
Helicopters not exceeding 3 175 kg maximum certificated take-off mass
CHAPTER 12
Supersonic aeroplanes
CHAPTER 13
Tilt-rotor aircraft
2- Yeni hava aracı ile ilgili olarak:
a. Uygunluk beyanı
b. İthal edilen hava aracı için, ihracatı gerçekleştiren otorite tarafından imzalanan, hava aracının Genel Müdürlük tarafından kabul edilen tasarıma uygun olduğuna dair bir bildirim ve
c. Uygulanabilir gürültü gereksinimlerine uygun olarak belirlenen gürültü bilgisi.
a. Uygulanabilir gürültü gereksinimlerine uygun olarak belirlenen gürültü bilgisi ve
b. Hava Aracının üretim, modifikasyon ve bakım standartlarını belirlemek için geçmiş kayıtlar.
Tip Kabulü (Type Acceptance)
Genel Müdürlük ülkemiz siciline kayıtlı olan veya kaydedilecek hava araçları için asgari gereklilikleri belirlemektedir. Sertifikasyon faaliyetleri kapsamında hava araçlarına tip sertifikası yayımlanmakta veya diğer ülke otoriteleri tarafından yayımlanmış tip sertifikaları kabul edilmektedir.
Genel Müdürlük tarafından UED-2021/2 Genelgesinde belirtildiği üzere aşağıdaki Tip Sertifikaları kabul edilmektedir.
1- Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) tarafından yayımlanmış tip sertifikaları
2- Federal Amerikan Havacılık Dairesi (FAA) tarafından yayımlanmış tip sertifikaları
3- Brezilya Sivil Havacılık Otoritesi (ANAC) tarafından yayımlanmış tip sertifikaları
4- Kanada Sivil Havacılık Otoritesi (TCAA) tarafından yayımlanmış tip sertifikaları
5- EASA üyesi ülke sivil havacılık otoriteleri ve Birleşik Krallık sivil havacılık otoritesi ile söz konusu otoriteler tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yayımlanmış tip sertifikaları
6- İkili anlaşma yapılmış ülkelerin sivil havacılık otoriteleri tarafından yayımlanmış tip sertifikaları
Tip sertifikalarının kabulü otomatik olarak yapılmamakta bazı özel şartlar aranmaktadır. Bu şartlar tip sertifikası sahibi tarafından ürün (hava aracı, motor, pervane) ülkemize teslim edilmeden önce Genel Müdürlüğümüze sağlanmalıdır;
* Müşteri bilgisi
* Sertifikasyon otoritesi tarafından hazırlanmış resmi başvuru yazısı
* SHGM Form 365 - Tip Kabulü Başvuru Kontrol Formu
* Tip sertifikası ve tip sertifikası veri sayfası orijinal kopyaları
* Sertifikasyon uyumluluk kontrol listesi: ürünün sertifikasyon temeli ve diğer ilgili dokümanlara uygunluğu gösteren kanıt dokümanlar
* Tip sertifikasında belirtilen özel koşullar, istisnalar ve eş değer emniyet seviyelerine ilişkin kanıt dokümanlar
* Mevcutsa, Şikago Sözleşmesi Ek-16'da belirtilen ya da eşdeğer standartlarda öngörülen motor emisyon standartlarını gösteren dokümanlar
* Hava aracı uçuş el kitabının varsa konfigürasyon sapma listesi dahil onaylı en güncel revizyonu
* Ana çizimler ya da tip tasarım tanım dokümanı ya da eş değer doküman
* Bakım Planlama Dokümanı, Servis Bülteni, Uçuşa Elverişlilik Direktifi, Resimli Parça Kataloğu, Ana Asgari Teçhizat Listesi vb. bakım ve operasyon dokümanlarına internet üzerinden erişim yetkilendirilmesi
* Ürüne ait motor veya pervane için işletme ve kurulum el kitabı
* Başvuru Ücreti e-Banka Tahsilat Makbuzu
* Genel Müdürlük personeli için başvuru sahibi ile tarihi konusunda mutabakata varılmış, asgari düzeyde genel tanıtım eğitimi
Tanıtım eğitimi asgari aşağıdaki konuları içermelidir;
1. Hava aracının ve sistemlerinin genel tanıtımı,
2. Sistem bileşenlerinin çalışma prensipleri,
3. Emniyet uyarıları,
4. Sürekli uçuşa elverişlilik uygulamaları, özel aletler ve test ekipmanları hakkında bilgi vb. diğer konular
Yapılacak değerlendirmenin ardından uygun görülmesi halinde tip sertifikasının kabul edildiğine dair kabul yazısı yazılarak ilgili kuruluşa ve otoriteye gönderilir.
Yabancı ülke otoritesi ile anlaşma yapılması halinde yukarıda verilen süreçte ilgili prosedüre uygun değişiklik yapılabilir.
Tip Kabülü Yapılan Hava Aracı ve STC Onayı Listesi
İkili Havacılık Emniyeti Anlaşmaları & İşbirliği Anlaşmaları (BASA & WA)
Genel Müdürlük, havacılık emniyetinin arttırılması, tecrübe paylaşımı ve ürünlerin/sertifikaların karşılıklı tanınması amacıyla yabancı ülke sivil havacılık otoriteleriyle çeşitli işbirliği anlaşmaları yapmaktadır.
Ayrıca söz konusu anlaşmalar aynı işlemlerin iki kez yapılmasının da önüne geçmekte ve ülkemiz sivil havacılığının uluslararası alanda güvenilirliğini de artırmaktadır. Bu kapsamda Genel Müdürlüğümüzün yaptığı anlaşmalar aşağıda verilmektedir.
Çalışma Anlaşmaları
1- Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansı
2- Rusya Federasyonu Hava Taşıma Ajansı
3- Amerika Federal Havacılık Otoritesi (FAA)
Mutabakat Muhtıraları
1- Brezilya Sivil Havacılık Ajansı
2- Güney Kore Sivil Havacılık Otoritesi - Uygulama Prosedürleri
3- Ukrayna Sivil Havacılık Otoritesi
Uçuşa Elverişlilik Direktifleri (Airworthiness Directives - ADs)